De tweede Private Reserve

Goede dingen duren soms lang. Bij de wijnreis in mei 2007 proefden we bij Culraithin een Bordeaux-blend die mij (en de deelnemers aan de reis) bijzonder aanstond. Het was een blend speciaal gemaakt voor een Amerikaanse afnemer. Aangezien ik toen al rondliep met het idee van private reserve's, ging er meteen een belletje in mijn hoofd af: hebben die wijn! De exacte blend was niet te krijgen, maar samen met de wijnmaker gingen we aan de slag en we maakten er een die in mijn ogen nog beter is. Toen ik in september weer bij de winery was kon ik het gebottelde eindresultaat beoordelen: mjammie! Dat het dan nog máánden duurt voordat de wijn daadwerkelijk in de opslag staat is wat frustrerend, maar nu is het zover: Culraithin Private Reserve 2005 is hier. De blend bestaat uit: 60% Cabernet Sauvignon, 23% Merlot, 13% Cabernet Franc en 4% Petit Verdot. Deze tweede WineMatters Private Reserve heeft 24 maanden gerijpt in Frans eiken. Nu laat ik de wijn nog een paar weekjes tot rust komen en na de komende reis zet ik hem in de nieuwsbrief.

Brand!

Bericht van Groot Parys in de mailbox:

We kregen vanmiddag wederom de resultaten van een aantal druivenmonsters binnen. Tijdens het lezen van de fax ging er zoiets door je hoofd heen van hè het ruikt hier. Waar ken ik die lucht van. Beetje bruine lucht. Brand zal wel in de bergen weg zijn... Even later gaat er door je hoofd, maar het kan niet in de bergen zijn, want de wind komt uit het zuidwesten vandaag. Harde wind. Onrust... dus snel naar de stoep. En jawel groot vuur aan de overkant van de farm waar de Bergrivier loopt.

Oeps het zal toch niet aan onze kant zijn. Snel In het bakkie richting de rivier, Donovan de farmmanager gebeld en daarna de brandweer. Bij de rivier aangekomen blijkt direct dat het aan onze kant is. Huizenhoge vlammen en een continue reeks van kleine ontploffingen waardoor het vuur al springend zijn weg aan het banen was. Dit alles op een meter of 10 van de wijngaard.

Een enorme hitte. Het enige wat we konden doen was met takken de wijngaard beschermen en hopen dat de wind niet zou draaien naar het zuidoosten, de overwegende wind in onze zomer en in de richting van 40 hectare van onze wijngaard!!! Onze eigen trekker met 2000 liter pomp was snel ter plaatse en Donovan was direct op weg naar onze rivierpomp om die zo snel als mogelijk aan te zetten, zodat we de wijngaard bij het vuur nat konden maken. Brandweer was gelukkig ook snel ter plaatse. De wind bleef in de goede hoek en het vuur denderde over een afstand van een kleine kilometer op 10 meter afstand van onze wijngaard. Na een uur of twee was de brand meester.

Donovan belde zojuist weer dat er vlammen waren gesignaleerd, dus nog even nablussen vanavond en dan houden we voor de zekerheid ook maar alle spuiten aan in het betreffende stuk wijngaard. Je weet maar nooit wat er vannacht gebeurt. Dat wordt een onrustige nacht, maar alles beter als dat je oogst verbrand een dag of twee voordat de oogst start!

Meer oogstberichten

Dat er verschillen zitten tussen de Zuid-Afrikaanse gebieden en wijngaarden wist ik wel. Met de starttijd van de oogst kan je goed zien dat het ene gebied de andere niet is. Lammershoek begon dus maandag, Groot Parys in Paarl gaat waarschijnlijk donderdag beginnen, net als Chris Mullineux (voorheen TMV) in Swartland. In Robertson zijn ze al op 16 januari begonnen. En Brendon van Buck's Ridge meld dat zij traditioneel verwachten pas te beginnen rond Valentijnsdag. Dat zou net op tijd zijn, want als ik en mijn vader op 19 februari arriveren moet er wel wat te doen zijn!

Nagekomen bericht van Brendon: "Obviously cultivars play a big part and those farmers with Chardonnay vineyards have indeed already started while Tulbagh Chenin Blanc is due to come off later on this week/early next week. Our Viognier is currently at 18 degrees balling while our reds are, on average, at about 14 degrees Balling."

Die oes

De oogst in Zuid-Afrika is begonnen! Later dan vorig jaar, maar toen was er ook een hittegolf geweest. Ik kreeg dit van Carla Kretzel van Lammershoek:

"I can tell you that by our standards it has been a relatively cool year so the quality is looking good. We also had a lot more rainfall than usual in winter so the vines aren’t stressing as severely as last year. We actually started harvesting a week later than normal. But it is getting very, very hot now. We had 3 days of 40 degrees last week. I suppose that is better than the week of 50 degrees we had last year!"

Het Experiment, literatuuranalyse

Ieder onderzoek begint met een goede literatuuranalyse. Dat staat in de literatuur. Wij zijn in ons enthousiasme direct begonnen met flessen verstoppen en hebben de boeken dichtgelaten. Stom! Want nu worden we er van alle kanten op gewezen dat er meer mensen zijn die dit experiment hebben uitgevoerd!

Uit 'Legendarische wijnverhalen':Kelderalternatief? (Gert Crum en Frank Jacobs):

Het is jaren geleden dat het experiment plaatsvond. Het initiatief wordt genomen door een Nederlandse wijnimporteur. Het experiment is geëvalueerd in restaurant De Bokkedoorns in Overveen. De uitslag blijkt verrassend, om niet te zeggen tegendraads. Waaruit bestaat het experiment?Van zes verschillende wijnen, waaronder Château Fortia uit Châteauneuf-du-Pape en Château Durfort-Vivens uit Margaux, worden zes flessen gekocht. De wijnen worden alle op een andere wijze bewaard. Een fles van elke soort gaat de koelkast in, een ander van elk belandt naast de verwarmingsketel. Weer zes verschillende flessen worden afwisselend in en naast de koelkast gezet. Zes andere flessen worden overgedragen aan de zorg van Peter Bruins, maître van De Bokkedoorns en een van de beste sommeliers van Nederland. Hij slaat de zes flessen op in de goed geoutilleerde kelder van het restaurant. Daar verblijven ze onder ideale omstandigheden en in alle rust. Nogmaals zes flessen komen in de achterbak van de auto van een vertegenwoordiger terecht. Ze zijn gedurende zes weken in die achterbak gebleven. Dag en nacht, bij koud en warm weer. Zowel tijdens ritten met hoge snelheid op de Nederlandse snelwegen – en natuurlijk ook tijdens het steeds weer optrekken en afremmen in de gebruikelijke files in ochtend- en avondspits – als bij tochten over kasseien en hobbelige achterafwegen hebben ze daar gelegen en geleden. Ze hebben in die tijd zo ongeveer het ergste meegemaakt dat een wijn kan overkomen. Geen enkele wijnliefhebber en verzamelaar wenst dat zijn kelderschatten toe.Vervolgens worden de flessen uit de mooie kelder, de bedompte achterbak, het verwarmingshok en de koelkast gehaald. Ze zijn in willekeurige volgorde en volslagen anoniem op tafel gebracht in De Bokkedoorns. Een deskundig proefpanel beoordeelt de wijnen blind in de veronderstelling dat de verschillen tussen de optimaal bewaarde wijnen en de andere gemakkelijk te proeven zijn. Tot grote verbazing van iedereen blijkt er nauwelijks verschil. Of toch wel, de mooiste wijn van de proeverij is er een die heel het land heeft doorkruist in de achterbak van de auto…

Het Experiment, introductie

We willen weten of wijn tegen zonlicht, vrieskou en verwaarlozing kan. En heus niet alleen omdat ons wijnrek uit esthetische overwegingen niet de allerbeste plek in huis heeft (volgens tips op het wijnprikbord: de slaapkamer).

Laten we het wetenschappelijk aanpakken. We stellen een onderzoeksteam samen bestaande uit één officiële vinoloog (Udo), één officiële wetenschapper (Sabina) en twee proefdieren (de katten*).

Udo: “Myth Busters is het gaafste programma op televisie.”
Sabina: “America’s Next Top Model is ook leuk, maar dat kunnen we niet als voorbeeld voor ons experiment gebruiken.”

We nemen vier flessen van dezelfde wijn: chenin Blanc unwooded van Groot Parys. Fles Eén zetten we op ons balkon. Daar krijgt de wijn het zwaar te verduren: het balkon ligt uit de wind op het zuidwesten en dat betekent – hebben we proefondervindelijk afgelopen zomer vastgesteld – zinderende hitte terwijl de rest van Hoorn zacht voorjaarsweer geniet. Kun je nagaan wat er gebeurt als het echt warm wordt. Fles Twee leggen we in de bestelauto van Udo. De wijn wordt geklotst en geschud, ruim 20.000 kilometer lang. Fles Drie leggen we in het vriesvak.

Sabina: “Een fles in het vriesvak. Gaat dat niet ontploffen?”
Udo: “Nee, dat gebeurt alleen met flesjes bier die je vergeet.”
Sabina: “OK.”

Onderzoeksopzet: de flessen blijven een half jaar op hun onherbergzame plaats. Daarna zullen ze blind worden geproefd tijdens een proeverij waar ook een controlefles zal worden ingezet. Proeven we verschil? Beter of slechter?

Udo: “De fles in de vriezer is ontploft.”
Sabina: “Ik zeg niks.”

Een nieuwe fles ligt in de vriezer. Het wordt een spannend half jaar.

*) Wees niet bang: de rol van de proefdieren zal in de loop van dit experiment verwaarloosbaar klein blijken. Morele support, verder niks. Maar als we ze niet noemen, zijn ze beledigd.

Bericht van Groot Parys over Straw Wine

Flesjes en kurken waren reeds op Groot Parys afgeleverd en aldus begon gisterochtend het bottelen van onze eerste straw wine. Om half acht de flessen in een sopje om ze mooi schoon te krijgen, naspoelen met warm water en in de zon laten drogen. Om 9 uur met onze oude trouwe Mercedes uit 1966 volgeladen naar Boland Kelder alwaar onze baby barrel met Straw Wine op een van onze oude chardonnay vaten gezet. Twee houders van 18 liter schoon gemaakt, met de mond aanzuigen van de wijn en jawel daar stroomde ons eerste op de farm gemaakte Straw Wine. Dopje met 1 gram sulphur erin: “Nee Eric, dat moet echt en het is al het minimum om de wijn goed te laten blijven” zei Naudé de wijnmaker van Boland en aldus ging de wijn met een klein beetje druk (perspomp) vanuit de 18 liter houders via een groffe filter naar de 375 ml flesjes. Een filter was noodzakelijk, want anders zou het toch echt een Straw Wine worden met kleine krentjes erin ;-)
Elk flesje gecheckt op inhoud, soms een beetje bijvoegen met een pipet en soms wat uithalen. Flesje doorgeven naar Mariette en daar ging de Sardijnse kurk er in, 126 flesjes en 2 uur later was het klaar. Baby barrel was leeg, flesen waren vol en alles terug in de Merc naar de farm, alwaar het waxen begon. Mariette heeft 3 uur lang elk flesje in gloeiend hete wax in een pannentje rondgedraaid en om half zes was alles klaar. We waren zo klaar met de dag, dat we nog niet geproefd hebben, maar gewoon een frisse ongehoute Chenin 2007 hebben opengeklikt. Met de hoge temperaturen hier stond ons hoofd niet naar Straw Wine, maar zaterdag aanstaande gaat de eerste open. Guido Franque, vriend, wijnschrijver, Belg, somelier, restauratier en docent komt met een groep studenten langs op Groot Parys. Een mooi moment dus om hem dan te proeven. Hij was ook de eerste man, die in 2003 onze eerste ongehoute Chenin proefde in Europa. Zo is dus alles weer mooi rond.

En dan volgende week weer parsen. Suikers zijn genomen en jawel ze zijn wederom aan het klimmen!

Eindje rijden

Hoe ziet het programma er de komende dagen uit? Vandaag maak ik een rondje Noord-Holland, donderdag naar het Gooi en vrijdag naar Zuid-Holland. Stiekem vind ik het leuk om eindjes in de auto te rijden, het alternatief is de hele dag, week, maand achter de PC en dat gaat ook vervelen. De afwisseling tussen PC, opslag en rijden maakt het leuk.

Proefeten

Het zal geen goed Nederlands woord zijn, maar we hebben gisteravond aan 'proefeten' gedaan. Ik zoek al een tijdje naar een restaurant in de buurt van Hoorn waar ik ook een keer een wijn-spijs diner kan geven. Volgens mij hebben we hem gevonden: Aagje Deken in Middenbeemster. Daar wou ik al een tijd samen met Sabina gaan eten, ze staan heel goed bekend en gebruiken zo veel mogelijk verse lokale produkten. Het is zeer goed bevallen, geweldig lekker gegeten en vriendelijke attente bediening. Niet goedkoop, maar we betalen liever iets meer dat het echt goed is, dan een tientje goekoper en dat het net niets is. Dus als je over een paar weken leest over een wijn-spijsdiner bij Aagje Deken, dan weet je hoe het zo gekomen is :-)

Verwennen

Afgelopen zondag hebben we weer eens gegeten bij Kasteel Engelenburg in Brummen. We hebben er goed gegeten, met deskundige bediening en uiteraard een mooie wijnkaart. Niet alleen meer ontelbare bijzondere Zuid-Afrikaanse wijnen ook van ‘elders’ een groeiend aanbod. Prijzen van gerechten zijn niet goedkoop, de wijnen redelijk geprijsd. In de buurt kan je door de bossen lopen, er is een golfbaan en er zijn hotelkamers op kruipafstand. En ja: er zijn wijnen van WineMatters te krijgen. Leuk voor een verwenweekend!

Troost uit de oven

Het is grauw en koud en de troost voor deze troosteloze dagen zit in een lekker flesje dessertwijn. De Noble Late Harvest L'illa van Newton Johnson smaakt goed bij een toetje van warme spicy muffins uit de oven:
200 gram cakemeel
200 gram suiker
4 eieren
200 gram roomboter
2 theelepels kaneel
2 theelepels cacaopoeder
Roomboter uit de koelkast leggen om zacht te laten worden, daarna loskloppen met de mixer. Suiker erdoor, eieren erbij en het cakemeel toevoegen. Dan kaneel en cacaopoeder erdoor. In een muffinvorm de papieren bakjes vullen (maak ze niet te vol) en zet in een voorverwarmde oven op 180 graden. Duurt ongeveer een half uur.
Genoeg voor 18 muffins.

Udo, er staan er nog drie voor je in de kast! Als ontbijt zijn ze ook lekker. Maar laat de dessertwijn nog maar even dicht.

Wijnbeurs

Straks ga ik naar Amsterdam en bezoek de wijnbeurs Wine Professional. Dat is toch wel de belangrijkste algemene wijnbeurs in Nederland en goed om te netwerken. Niet zozeer om mogelijke klanten te ontmoeten maar wel om contacten te onderhouden. En zo kan je goed zien wie waar mee bezig is.

Verzin een onderschrift

Ondernemen

De eerste week van januari is altijd rustig en dan is er tijd om administratie te doen. Nu ik een vol jaar ondernemer ben valt het me op dat er van alle kanten betaald moet worden voor zaken waar je tevoren niet bij stilstaat of die tegenvallen.

Ik denk terug aan de onverwachte invoerrechten op olijfolie ter bescherming van de EG-markt. Of aan €671,- die ik mocht betalen als bijdrage Zorgverzekeringswet, naast zo'n €1.300,- aan de zorgverzekeraar. De accountant die zonder specificatie van gewerkte uren €800,- factureert voor werkzaamheden. Bijdrage's voor vage (semi-)overheidsinstellingen zonder dat je er direct wat aan hebt. Een vervoerder die €93,31 durft te vragen voor het vervoeren van 1 pallet wijn binnen Nederland. Voor het doen van de maandelijkse accijnsaangifte mag ik €760,92 per jaar betalen. Een advertentie die door een communicatiefout van mij ongewild wordt geplaatst en waar ik €1.200,- voor mocht betalen. Na mijn opmerking dat de advertentie de helft kleiner was dan ooit aangeboden en veel soebatten, werd de rekening gelukkig ook de helft kleiner.

Zo kan ik nog even doorgaan of beginnen over de administratieve lasten. Dat doe ik niet want uiteindelijk besef ik dat dit er allemaal bijhoort. En ben ik in de gelukkige omstandigheid dat er zelfs na die tegenvallers nog geld is overgebleven om de normale rekeningen te betalen. Dit jaar moet ik gewoon meer omzet maken en de kosten in de hand houden en dan is het de bedoeling dat er geld overblijft om te investeren of gewoon op vakantie te gaan!